فيلتر پرس 

آبگيري به روش فيلتر پرس

آبگيري به روش فيلتر پرس يك فرايند ناپيوسته (Batch) مي باشد كه در آن آبگيري از طريق خارج كردن آب از لجن در فشار بالا صورت مي گيرد. حاصل اين فرايند كيك لجن مي باشد كه در مقايسه با ديگر تكنولوژي هاي موجود از ميزان مواد جامد بالاتري برخوردار خواهد بود كه مقدار آن تا 50 درصد مواد جامد نيز مي تواند برسد. فيلتر پرس از يك سري صفحات پلي آميد يا پروپيلن تو رفته تشكيل شده است.

فيلتر پرس

اين صفحات بين يك صفحه فلزي ثابت و يك صفحه متحرك كه به جك هيدروليك متصل است، قرار ميگيرند و به هم فشرده مي شوند. بين هر يك از اين صفحات پارچه صافي از جنس كتان يا پلي آميد قرار ميگيرد كه روي آنها و در فاصله خاص بين صفحات كيك تشكيل مي شود و مايع صاف شده از پارچه صافي عبور مي كند. زماني كه دستگاه فيلتر پرس پس از پايان عمليات باز مي شود، كيك هاي لجن به پايين فرو ريخته و دستگاه تخليه مي شود.

پس از هر سري عملكرد، دستگاه بايد با آب شستشو گردد. هر سيكل كاري آبگيري در اين روش، 5/1 تا 4 ساعت به طول مي انجامد.

از مهمترين مزاياي استفاده از دستگاه فيلتر پرس مي توان به موارد زير اشاره كرد:

- سهولت در كاربرد

- هزينه تعمير و نگهداري فوق العاده كم

- راندمان بالا و قابل توجه

اجزا دستگاه فيلترپرس

- شاسي دستگاه فيلترپرس

- صفحه دستگاه فيلترپرس

- قاب دستگاه فيلترپرس

- جك دستگاه فيلترپرس

- يونيت هيدروليك دستگاه فيلترپرس

انواع فيلترپرس

دستگاه هاي فيلترپرس به دو دسته فيلترهاي اتوماتيك و غير اتوماتيك تقسيم مي شوند؛كه به برخي مزايا و معايب آنها اشاره مي شود.

- فيلترهاي اتوماتيك نيازمند به نيروي متخصص مي باشد اما فيلتر هاي دستي اينگونه نيست.

- فيلترهاي اتوماتيك به علت اضافه نمودن سيستم اتوماسيون از پيچيدگي بالايي برخوردار مي باشند و به علت داشتن قطعات متحرك در معرض استهلاك بالاتر و نگهداري گرانتري مي باشد؛به همين دليل در فرآيندهايي كه كيك (لجن جامد) از آلايندگي خطرناك برخوردار مي باشد (زباله هاي اتمي،فاضلاب هاي شيميايي خطرناك (فاضلاب آبكاري،چرم سازي و...) و لجن هايي كه در حين جداسازي از خود گازهاي خطرناك متصاعد مي كنند) استفاده مي شود.

- در فاضلاب هاي انساني (شهري) و فاضلاب هاي صنعتي (شهرك هاي صنعتي) به علت معمولي بودن كيك فيلترپرس (لجن جامد) نياز به فيلتر اتوماتيك نمي باشد.

موارد كاربرد فيلترپرس

- آبگيري از لجن توليدي در فرآيندهاي تصفيه آب و فاضلاب در تصفيه خانه هاي فاضلاب شهري و صنعتي

- خطوط توليد صنايع شيميايي مانند اسيد فسفريك و ..

-كارخانجات داروسازي

- خطوط توليد مواد غذايي مانند خطوط توليد سركه، آبليمو ، تصفيه شكر، قند، عسل و شيره خرما و...

-كارخانجات روغنهاي خوراكي و صنعتي مثل تصفيهخانه‌ هاي روغن زيتون و روغنهاي سوخته و ...

-كار‌خانه هاي معدني مثل خطوط توليد فلزات سرب، روي، مس و ...

- خطوط توليد سنگهاي ساختماني و كارخانجات توليد كاشي و سراميك

- تصفيه پسماند فرايندهاي آبكاري و پوشش دهي

- صنايع كاغذ سازي، چرم سازي و...

فيلتر پرس ممبراني (Membrane Filter Press)

در برخي پروژه ها، با توجه به نوع لجن و حساسيت كار آبگيري، از فيلتر پرسهاي ممبراني استفاده مي گردد. مهمترين مزيت اين گونه فيلتر پرسها نسبت به ساير روشهاي آبگيري، توليد كيك خشك لجن با غلظت جامدات بيشتر مي باشد. در اين نوع فيلتر پرس ها، علاوه بر صفحات مستحكم ثابت، از يكسري صفحات قابل انعطاف در فشار بالا، تحت عنوان ممبران نيز استفاده مي شود. در عمل پس از انجام مرحله اول بارگيري لجن در فيلتر پرس، با استفاده از كمپرس هوا يا آب، فشار جديدي در پشت صفحات ممبران وارد گشته و با تورم ممبران، لجن آبگيري شده بيشتر تحت فشار قرار مي گيرد. بدين ترتيب آبگيري به طور مضاعف صورت مي گيرد و راندمان كار نيز بعضاً بهتر خواهد بود. طراحي و ساخت فيلتر پرس ممبراني بر حسب هر پروژه مي تواند متفاوت باشد كه كارشناسان شركت ابنيه پايدار سبز تلاش خواهند كرد تا بهترين گزينه را در هر مورد به شما معرفي نموده و سپس در كارگاه توليد نمايند.

موارد كاربرد فيلتر پرس با پليت ممبراني

- در صنايعي‌كه خود كيك جامد داراي ارزش اقتصادي بوده و قرار باشد مورد استفاده و بازيافت قرار گيرد.

- در مواقعي ‌كه سوسپانسيون مورد نظر قابل فيلتر كردن نيست و يا به سختي فيلتر مي‌گردد.

- در صورتي‌كه كيك توليدي دستگاه قرار است فرآوري گردد تا محصول توليد شود.

- در شرايطي ‌كه لازم است كيك توليدي دستگاه كاملا همگن و يكنواخت باشد.

اسمزمعكوس 

اسمزمعكوس (Reverse Osmosis) فرايند تصفيه آبي است كه در آن از فشار براي معكوس نمودن جريان اسمزي آب از درون يك غشاي نيمه‌تراوا براي توليد آب خالص و حذف يون‌ها، مولكول‌ها و ذرات بزرگتر حل شده در آب استفاده مي‌شود. اگر يك غشاي نيمه‌تراوا بين دو محلول آب خالص و آب ناخالص قرار گيرد آب به صورت طبيعي و تحت خاصيت اسمزي از غلظت پايين‌تر به غلظت بالاتر جريان پيدا ميكند. اين پديده تا هنگامي كه پتانسيل‌هاي شيميايي دو طرف برابر گردند ادامه دارد. در حالت تعادل اختلاف فشار بين دو طرف غشا برابر اختلاف فشار اسمزي است. اگر فشاري برابر با اختلاف فشار اسمزي به محلول غليظ‌تر اعمال گردد جريان آب قطع ميشود. در صورتي‌كه فشار اعمال شده بيشتر از فشار اسمزي باشد، جهت جريان طبيعي آب، معكوس ميگردد.

در اين روش آب با فشار از ميان غشايي گذرانده مي‌شود كه نيترات و ساير مواد معدني و بسياري از مواد شيميايي و ميكروارگانيسم‌ها (عمدتاً باكتري‌ها) را حذف مي‌كند. نيم تا دو سوم آب پشت اين غشا باقي مي‌ماند كه به عنوان آب پسمانده (Concentrate) دور ريخته مي‌شود. مي‌توان پسماند خروجي را مجدداً به سيستم بازگرداند تا در مصرف آب صرفه جويي به عمل آيد. اگر پسآب خروجي كه نيم تا دو سوم آب را تشكيل مي‌دهد در يك سيكل چرخشي وارد شود مي‌توان راندمان سيستم را افزايش داد.

همچنين بهترين روش نمك زدائي از آب‌هاي شور استفاده از فرايند اسمزمعكوس مي‌باشد، زيرا سيستم پيچيده‌اي نداشته و راهبري آن قابليت كنترل بيشتري از ديگر روش‌ها دارا مي‌باشد و با توجه به توسعه روش‌هاي پيشرفته توليد غشاهاي پليمري، به‌كارگيري اين روش، توجيه بيشتري دارد.

كارخانه آب شيرين كني به روش اسمز معكوس

صنايع امروز براي تصفيه آب مورد استفاده در بخش‌هاي توليد بخار و فرايند خود از سيستم اسمزمعكوس به فراواني استفاده مي‌كنند. اساس كار اين دستگاه‌ها بر عبور مولكول‌هاي غير يوني مثل آب از يك غشاء با روزنه‌هاي بسيار ريز بنا شده‌است. اين غشاءها به صورتي ساخته شده‌اند كه مولكول‌هاي خنثي را به راحتي از خود عبور مي‌دهند. به همين دليل آب ورودي به سيستم، كه داراي املاح مختلف است به آب تقريباً خالص تبديل مي‌گردد. در سيستم اسمزمعكوس، جريان ورودي يا خوراك (Feed) به دو جريان آب تصفيه شده (Permeate) و پساب غليظ (Concentrate) يا (Brine) تبديل مي‌شود. سيستم اسمزمعكوس كه به واسطه فيلتري كه به آن ممبران يا غشاء گفته مي‌شود عمليات جداسازي مولكول را انجام مي‌دهد. به اين صورت كه غشاء يا لايه‌هاي به هم تابيده شده به دور يك لوله استوانه اي كه بيشتر از جنس پلاستيك است با روزنه‌هايي كه اندازه آن‌ها از يك ده هزارم ميكرون كوچكتر هستند آلاينده‌هاي آب را جداسازي مي‌كند. اين آلاينده‌هاي آب شامل نيترات، انگل، باكتري، قارچ، سموم كشاورزي، نمك و ساير املاح محلول آلوده‌كننده مي‌باشند.

اساس كار اسمزمعكوس

اگر يك غشاء نيمه تراوا (Semi-Permeable Membrane) بين دو محلول با غلظت هاي متفاوت قرار گيرد، مقداري از حلال (رقيق) از يك طرف غشاء به طرف ديگر منتقل مي شود. غشاء معمولا از جنس استات سلولوز و يا پلي آميد است. البته امروزه غشاء را از مخلوط استات سلولوز و تري استات سلولوز مي سازند.جهت طبيعي حركت حلال به گونه اي است كه محلول غليظ تر، رقيق مي شود.

اگر به سيستم اجازه رسيدن به تعادل داده شود، در آن صورت سطح آب نمك ( آب حاوي ناخالصي ) از سطح آب خالص بالاتر خواهد رفت. اين اختلاف سطح در دو طرف غشاء را فشار اسمزي مي گويند. در واقع تنها مولكولهاي آب قادر به عبور از غشاء نيمه تراوا هستند.

تكنولوژي اسمز معكوس در دستگاه هاي تصفيه آب خانگي

هر دستگاه تصفيه آب اسمزمعكوس ( خانگي و يا صنعتي ) به صورت ساده شامل قسمتهاي زير است:

• غشاء نيمه تراوا ( ممبرين )
• پمپي كه بتواند فشار لازم آب ورودي به سيستم را تامين كند.
• خروجي پساب ( فاضلاب )

در دستگاههاي اسمزمعكوس خانگي ، آب خام ( تصفيه نشده ) پس از عبور از سه فيلتر اوليه ( پيش فيلتر ها ) و انجام تصفيه اوليه ، با فشار پمپ وارد محفظه اي كه حاوي ممبرين RO است مي شود. ممبرين از چندين لايه غشاء نيمه تراوا كه به دور يك لوله مركزي پيچيده شده اند تشكيل شده است.

اولترافيلتراسيون 

UF طي يك فرآيند فيزيكي ذرات جامد را براساس اندازه آن ها از مايع جداسازي مي كند.

(Ultrafiltration(UF يك فرآيند فيلتراسيون غشايي شبيه به اسمز معكوس Reverse Osmosis ميباشد كه با استفاده از فشار هيدرواستاتيك آب را از ميان يك غشاي نيمه نفوذپذير عبور مي دهند. اندازه منافذ غشاي اولترافيلتراسيون معمولاً 103 – 106 دالتون است. اولترافيلتراسيون (UF) يك مانع تحت فشار براي جامدات معلق ، باكتري ها ، ويروس ها ، اندوتوكسين ها و ساير عوامل بيماري زا براي توليد آب با خلوص بسيار بالا و چگالي لجن پايين است.

اولترافيلتراسيون (UF) نوعي فيلتراسيون غشايي است كه در آن فشار هيدرواستاتيك مايع را بر روي يك غشاي نيمه نفوذ پذير عبور مي دهد. مواد جامد معلق و املاح با وزن مولكولي بالا حفظ مي شوند ، در حالي كه آب و املاح كم وزن مولكولي از غشاء عبور مي كنند. اولترافيلتراسيون اساساً با اسمز معكوس ( آب شيرين كن صنعتي ) ، ميكروفيلتراسيون يا نانوفيلتراسيون متفاوت نيست ، مگر از نظر اندازه مولكولهايي كه آن را حفظ مي كند.

نحوه عملكرد اولترافيلتراسيون

اولترافيلتراسيون از الياف توخالي مواد غشايي استفاده مي كند و آب خوراك يا درون پوسته يا در لامپ الياف جريان مي يابد. مواد جامد معلق و املاح با وزن مولكولي بالا حفظ مي شوند ، در حالي كه آب و املاح كم وزن مولكولي از غشاء عبور مي كنند. اولترافيلتراسيون اساساً با اسمز معكوس ، ميكروفيلتراسيون يا نانوفيلتراسيون متفاوت نيست ، مگر از نظر اندازه مولكولي كه آن را حفظ مي كند. هنگامي كه از لحاظ استراتژيك با ساير فن آوري هاي تصفيه در يك سيستم آب كامل تركيب مي شود ، UF براي از بين بردن كلوئيدها ، پروتئين ها ، باكتري ها ، پيروژن ها ، پروتئين ها و ماكرومولكول هاي بزرگتر از اندازه منافذ غشاء از آب ايده آل است.

مزايا

• عدم نياز به مواد شيميايي (منعقد كننده ها ، لخته ها ، ضد عفوني كننده ها ، تنظيم pH)
• فيلتراسيون ذرات براساس اندازه ذرات آن ها
• كيفيت خوب و ثابت آب تصفيه شده از نظر حذف ذرات و ميكروب ها
• فضاي اشغالي اندك
• اتوماسيون ساده
• سازگار با محيط زيست

اولترافيلتراسيون چه تركيباتي را حذف مي كند؟

• اندوتوكسين ها
• پلاستيك
• پروتئين ها
• سيليس
• سيل
• دود
• ويروس ها

نگهداري و بهره برداري

سيستم هاي اولترافيلتراسيون داراي فيلترهاي غشايي بسيار ريز ميباشند كه بايد به درستي تميز شوند. فرآيند تميز كردن مورد استفاده بستگي به اين دارد كه آيا از سيستم UF براي از بين بردن آلاينده هاي آلي يا معدني يا حتي هر دو استفاده مي شود. براي از بين بردن آلاينده هاي آلي پروتكل تميز كردن كلي براي تميز كردن غشاهاي لوله اي استفاده از مواد شوينده قليايي متوسط با فوم كم در 0.6٪ تا 1٪ براي حداكثر 40 تا 60 دقيقه است. براي از بين بردن آلاينده هاي غير آلي بهترين روش شست و شو با اسيد سيتريك با غلظت حداكثر 3.0٪ است. اسيد بايد به مدت 1 تا 3 ساعت گردش كند. از اسيد هيدروكلريك نيز مي توان براي تميز كردن غشاها استفاده كرد ، همانطور كه مي تواند اسيد اگزاليك ، سولفوريك و نيتريك باشد.

رزين تبادل يوني 

رزين هاي تبادل يوني جايگزين مناسب تر و قابل انعطاف تري نسبت به زئوليت هاي طبيعي يا مصنوعي ميباشند. رزين تبادل يوني آنيوني و كاتيوني براي حذف يون هاي نامطلوب از محلول ها و گازها در فرايندهاي مختلف مانند تصفيه آب،تصفيه فاضلاب،حذف نيترات از منابع آبي آلوده، جداسازي كروماتوگرافيك، خشك كردن مواد، فرايندهاي خالص سازي در صنايع دارويي و ... به كار مي رود. فرايند تبادل يوني به تعويض يون ها بين ماده جامد رزين و محيط مايع گفته مي شود كه در آن تغيير پايدار در ساختار رزين جامد روي نمي دهد و فرايند برگشت پذير مي باشد. رزين هاي مبادله كننده يون براي تصفيه آب و فاضلاب و جداسازي مواد نامطلوب در بسياري از فرايندها استفاده مي شود.

رزين هاي تبادل يوني به دليل مزاياي زير براي حذف آلودگي ها مناسب مي باشند:

1- رزين هاي تبادل يوني ظرفيت و بازدهي بالايي براي حذف يون هاي با غلظت هاي پايين دارند.

2- رزين ها پايدار هستند و مي توانند به راحتي بازيافت شوند.

3- رزين ها در محدوده گسترده اي از دما پايدار هستند.

4- رزين هاي تبادل يوني در واحدهاي كوچك و بزرگ قابل استفاده است.

5- فرايند تبدل يوني با استفاده از رزين هاي كاتيوني و انيوني، فرايندي برگشت پذير است.

رزين هاي تبادل يوني عمدتا مواد پليمري غيرمحلولي هستند كه با روش پليمريزاسيون تعليقي با استفاده از استايرن و دي وينيل بنزن ساخته مي شود و حامل گروه هاي عاملي قابل تبادل مي باشند. اين يون ها مي توانند با مقدار معادل استوكيومتري از يون هايي با بار مشابه در محيط مبادله و جايگزين شوند.

در فرايند توليد پليمرهاي تبادل يوني آنيوني و كاتيوني تركيبات آلي پليمريزه مي شوند تا ماتريكس سه بعدي متخلخلي تشكيل دهند. يك ماده شيميايي به عنوان عامل ايجاد پيوندهاي متقابل در طي فرايند پليمريزاسيون (Polymerization) اضافه مي شود (مانند دي وينيل بنزن) تا ساختار سه بعدي رزين توليد شود. در نهايت رزين به صورت شيميايي فعال مي شود كه شامل واكنش ماتريكس پليمري با تركيبي است كه حاوي گروه عاملي با قابليت تعويض يوني مي باشد.

پليمرهاي تبادل يوني جايگزين مناسب تر و قابل انعطاف تري نسبت به زئوليت هاي طبيعي يا مصنوعي هستند. پليمرتبادل يوني آنيوني و كاتيوني براي حذف يون هاي نامطلوب از محلول ها و گازها در فرايندهاي مختلف مانند تصفيه آب (در تجهيزات سختي گير و ديونايزر)، تصفيه فاضلاب، حذف نيترات از منابع آبي آلوده، جداسازي كروماتوگرافيك، خشك كردن مواد، فرايندهاي خالص سازي در صنايع دارويي و ... به كار مي رود. فرايند تبادل يوني به تعويض يون ها بين ماده جامد رزين و محيط مايع گفته مي شود كه در آن تغيير پايدار در ساختار رزين جامد روي نمي دهد و فرايند برگشت پذير مي باشد. رزين هاي مبادله كننده يون براي تصفيه آب و فاضلاب و جداسازي مواد نامطلوب در بسياري از فرايندها استفاده مي شود.

پليمرهاي تبادل يوني به دليل مزاياي زير براي حذف آلودگي ها مناسب مي باشند:

1- رزين هاي تبادل يوني ظرفيت و بازدهي بالايي براي حذف يون هاي با غلظت هاي پايين دارند.

2- رزين ها پايدار هستند و مي توانند به راحتي بازيافت شوند.

3- رزين ها در محدوده گسترده اي از دما پايدار هستند.

4- رزين هاي تبادل يوني در واحدهاي كوچك و بزرگ قابل استفاده است.

5- فرايند تبدل يوني با استفاده از رزين هاي كاتيوني و انيوني، فرايندي برگشت پذير است.

پليمرهاي تبادل يوني شامل رزين هاي كاتيوني، رزين هاي آنيوني و رزين هاي كيلاتي مي باشد. رزين هاي كيلاتي عملكردي شبيه به رزين هاي كاتيوني ضعيف دارند اما انتخاب گري بالايي نسبت به كاتيون فلزات سنگين دارند.

انواع رزين هاي تبادل يوني آنيوني و كاتيوني

رزينها برحسب گروه عامل تعويض متصل به پايه پليمري رزين به چهار دسته تقسيم ميشوند:

_ رزين هاي كاتيوني قوي،

_ رزين هاي كاتيوني ضعيف،

_ رزين هاي آنيوني قوي،

_ رزين هاي آنيوني ضعيف،

رزين هاي تبادلي شامل دو دسته كلي رزين هاي تبادلي كاتيوني و رزين هاي تبادل آنيوني هستند. رزين هاي حاوي كاتيون هاي قابل تبادل، رزين كاتيوني مينامند و رزين هاي حاوي آنيون هاي قابل تبادل، رزين هاي آنيوني مينامند. رزين هاي آنيوني جذب يون هاي منفي و رزين هاي كاتيوني جذب يون هاي مثبت را بر عهده دارند.

مترينگ پمپ

دوزينگ پمپ يا پمپ اندازه‌گير يا به عبارتي ديگر مترينگ پمپ، پمپ‌هايي هستند كه مقدار دوز مشخصي را از يك سيال پمپاژ مي‌كنند.به طبع در سيستم‌هاي دوزينگ پمپ مقدار دبي و فشار از جمله پارامترهاي مهم هستند؛ و به همين دليل همه دوزينگ پمپ هاي ساخته شده داراي دبي قابل تنظيم مي‌باشند.

يكي از شاخص‌هايي كه مترينگ پمپ را از پمپ‌ هاي مشابه آن مجزا مي‌كند قابليت تغيير كورس رفت و برگشتي است. در همه دوزينگ پمپ‌ها مي‌توان با تغيير كورس، نسبت دبي را تغيير داد هرچند در اكثر دوزينگ پمپ‌ها از تغيير فركانس تزريق هم براي كنترل دبي استفاده مي‌شود.

مترينگ پمپ ها در انواع و اقسام مختلفي با مكانيزم‌هاي مختلف از جمله دوزينگ پمپ ديافراگمي، دوزينگ پمپ پيستوني و دوزينگ پمپ مارپيچي و دوزينگ پمپ پرستالتيك(غلطكي)با متريال‌هايي ازقبيل: ST316,PE,PTFE,PVDF و … براي پمپاژ سيالات مختلف از جمله اسيدي، قليايي و ديگر مواد شيميايي توليد مي‌شوند.

نيروي محركهٔ دوزينگ پمپ ها معمولا به صورت برقي الكتروموتور، سلونوئيد يا مغناطيسي، پنوماتيك و هيدروليك مي‌باشد.

لازم به ذكر است كه در پمپ‌هاي سانتريفيوژ معمولي با تغيير فشار، انرژي برق و عوامل ديگر ميزان دبي نيز تغيير مي‌كند و براي استفاده به عنوان دوزينگ پمپ مناسب نمي‌باشند.

دبي و فشار در دوزينگ پمپ

دوزينگ پمپ هاي مورد استفاده در صنعت داراي دبي پاييني هستند. هرچند در موارد خاص توليدكنندگان دوزينگ پمپ بنابر سفارش دوزينگ پمپ هايي با ظرفيت بالا توليد مي‌كنند.

به‌طور معمول دوز اين دوزينگ پمپ ها بين ۱ ليتر بردقيقه تا ۱۰۰۰ ليتر بر دقيقه و فشار كاري دوزينگ پمپ‌ها ۱ تا 2000 بار متغير مي‌باشد.

كاربردهاي دوزينگ پمپ

• كلرزني دستي و اتوماتيك به آب آشاميدني
• صنايع دارو سازي
• كلرزني آب استخرها
• تزريق پلي الكتروليت به فاضلاب
• كنترل پارامترهاي آب برج خنك‌كننده
• و . . .

كلريناتور (پمپ تزريق يا پكيج تزريق مواد شيميايي) پمپ تزريق كلر

به پكيج‌هاي تزريق كلر در سيستم كلريناتور گفته مي‌شوند كه در ابعاد و ظرفيت‌هاي متفاوت به صورت دستي يا هر مشخصه ديگري طراحي و اجرا مي‌شوند جزء اصلي سيستم كلريناتور يك دستگاه دوزينگ پمپ (مترينگ پمپ) يا پمپ اندازه‌گير مي‌باشد كه از نوع هاي مختلف دوزينگ پمپ ديافراگمي سلونوئيد ساخت و توليد همين شركت استفاده مي‌شود البته به سفارش مي‌توان از نمونه‌هاي اروپايي يا برند دلخواه نيز استفاده نمود.

لازم است ذكر شود كه اين پكيج مترينگ پمپ صرفاً جهت تزريق كلر نبوده و جهت تزريق ديگر مواد شيميايي مايع هم قابل استفاده مي‌باشد و به دليل اينكه اين پكيج‌ها در موارد تزريق كلر كاربردبيشتري دارند به زبان عاميانه به كليريناتور كه همان مترينگ پمپ ميباشد معروف شده ‌است.

توليدكنندگان دوزينگ پمپ در ايران

• شركت ايرسا الكترونيك آيريك (برند: آيريك Ayrik)
• سحر آب صنعت

دوزينگ پمپ در جهان

• آلمان
• پروميننت ProMinent دوزينگ پمپ و تجهيزات آنلاين كنترل و API675 نفت و گاز
• جسكو JESCO دوزينگ پمپ آب
• گروندفوس آلدوز (دانمارك و آلمان) ALLDOS GRUNDFOS انواع پمپ‌هاي آب از جمله دوزينگ پمپ
• فرانسه
• ميلتون روي Milton Roy LMI
• ايتاليا
• آكوا AQUA
• او بي ال OBL
• اينجكتا Injecta
• اتاترون Etatron ds ايتاليا
• سكو Seko 
• انواع دوزينگ پمپ
• سلونوئيدي تكفاز
• پيستوني
• ديافراگمي
• هيدروليكي
• پيستون هيدورليك ديافراگم
• پنوماتيك بادي

تجهيزات جانبي در دوزينگ ها

• دمپر Pulsation Dampener: جهت حذف پالس و خطي كردن جريان خروجي در دوزينگ پمپ ها استفاده مي گردد.
• شير اطمينان Safety Valve: در صورتي كه افزايش فشار در خروجي پمپ بيش از حد تعيين شده باشد از آسيب رسيدن به دستگاه و يا خط لوله جلوگيري خواهد كرد.
• بك پرشر ولو Back pressure Valve: در هنگامي كه فشار در خط رانش كم بوده امكان جاري شدن سيال به صورت هميشگي وجود دارد و عموما در حالتي كه اين اختلاف فشار بين خط مكش و دهش كمتر از 1.5 باشد استفاده مي گردد.
• صافي مكش: در خط مكش نصب شده و از ورود ذرات و آلودگي ها به دوزينگ جلوگيري مي كند. 

كربن اكتيو 

(Activated carbon) يا كربن اكتيو به گروهي از مواد كربني با پوكي و سطح داخلي بالا اطلاق مي‌شود كه به‌دليل مساحت داخلي قابل توجه، ساختار پوك و منفذي، ظرفيت جذب بالا، قابليت فعال‌سازي مجدد سطح و همچنين قيمت پائين در مقايسه با جاذب‌هاي غيرآلي مانند زئوليتيك، مادهٔ منحصربه‌فردي مي‌باشند. كاربرد مهم و قابل اهميت آنها در جداسازي بو، رنگ، مزه‌هاي غيردلخواه از آب در عمليات‌هاي خانگي و صنعتي، بازيافت حلال، تصفيه هوا به‌ويژه در رستوران‌ها، صنايع غذائي و شيميائي مي‌باشد.
براي مثال سطح خارجي يك گرم از كربن فعال در حدود ۳،۰۰۰ مترمربع سطح تماس دارد.
كربن فعال از پيروليز موادكربني از قبيل چوب، زغال‌سنگ ، هسته يا پوسته ميوه‌ها مانند پوسته نارگيل حاصل مي‌گردد و در مراحل بعدي تحت عمليات فعال‌سازي قرار مي‌گيرد. پيروليز موادكربني، بدون حضور هوا، باعث تخريب مولكول‌هاي غيرآلي مي‌شود كه يك ماده پودري كربني از آن ايجاد خواهد شد. جسم توليدشده داراي سطح ويژه و تخلخل بالايي مي‌باشد. سه فرايند اصلي براي فعال‌سازي كربن در نظر گرفته مي شود:
فعال‌سازي با بخارفعال‌سازي با دي اكسيد كربن فعال‌سازي شيميايي در ميان سه روش بالا فعال‌سازي با بخار بهترين گزينه به لحاظ زيست محيطي و اقتصادي است درحالي‌كه فعال‌سازي شيميايي بيشترين سطح و تخلخل را حاصل مي‌كند.

توليد كننده كربن فعال

• جاكوبي Jacobi : توليد كننده كربن اكتيو ، جاكوبي برندي سوئدي است كه جزو با كيفيت ترين كربن اكتيو هاي جهان محسوب مي شود. البته نمونه تقلبي نيز دارد.با اين حال كربن جاكوبي اصلي در ايران نيز يافت مي شود.

• نوريت Norit : نوريت برندي هلندي است كه جزو با كيفيت ترين كربن اكتيو هاي جهان مي باشد . نوريت اصلي در ايران يافت مي شود.

• جاكوبا jacoba : برندي چيني از توليد كربن اكتيو مي باشد ( جاكوبا كربن اكتيو بر پايه پوسته نارگيل توليد ميكند).

انواع كربن فعال

• كربن فعال پودري

كربن اكتيو پودري يا پودر كربن فعال سايز كمتر از 1 ميلي متر و قطر متوسط بين 0/15 – 0/25 ميلي متر دارد. مزيت مهم كربن فعال پودري مقدار بالاي سطح فعال در واحد حجم است، اما به دليل اندازه ريز ذرات افت فشار بالايي را ايجاد مي كند.
كربن فعال پودري به صورت ذرات كربن فعال باقي مانده بر روي غربال مش 50 (0/297 ميليمتر) تعريف مي شوند. اين گروه كربن از مواد ريزتر كربن خرد يا آسياب شده كه 95-100% آن از غربال ذكر شده عبور مي كنند، ساخته شده اند. ASTM ذراتي كه از غربال مش 80 (0/177 ميليمتر) عبورمي كنند را دراين گروه طبقه بندي مي كند.

• كربن فعال گرانول

كربن اكتيو گرانول در مقايسه با كربن اكتيو پودري سايز ذرات نسبتا بزرگتر و در نتيجه سطح خارجي كوچكتر دارند. به دليل سرعت بالاي نفوذ گازها و مايعات اين نوع كربن براي جذب و بخار مناسب مي باشد. كربن گرانول براي تصفيه آب، بوزدايي وجداسازي مواد موجود در جريانها و نيز در حوضچه هاي اختلاط سريع استفاده مي شوند. كربن فعال گرانول در سايزهاي 20×8، 40×20، 30×8 براي استفاده در فاز مايع و سايزهاي 6×4، 8×4، 10×4 براي استفاده در فاز بخار ساخته ميشوند.
كربن اكتيو گرانول سايز 40×20 از ذراتي تشكيل شده است كه در محدوده مش 20 تا 40 هستند و از مش شماره 20 (0/84 ميليمتر) عبور مي كنند اما بر روي غربال استاندارد آمريكايي شماره 40 (0/42 ميليمتر) باقي مي مانند و عبور نمي كنند. محبوبترين نوع كربن فاز آبي، سايزهاي 30×8 و 40×12 هستند كه به دليل ايجاد تعادل مناسب بين پارامترهاي سايز، مساحت و افت فشار در اين نوع كربن گرانول مي باشد.

• كربن فعال ميله اي يا كبريتي و مدادي

كربن اكتيو ميله اي يا كربن اكتيو مدادي به شكل استوانه اي است و قطري بين 0/8 تا 130 ميليمتر دارد. براي تهيه كربن فعال پودري را با يك پيوند دهنده به هم متصل كرده و درون يك بسته استوانه اي شكل قرار مي دهند. كربن فعال اكسترودد يا كربن فعال استوانه اي ويژگي هايي شامل افت فشار كم، قدرت مكانيكي بالا و ميزان غبار كم دارد و به‌طور عمده براي جذب در فاز گازي استفاده مي شوند.

تصفيه فاضلاب

تصفيه فاضلاب فرايند زدودن آلاينده‌ها از پساب، به‌ويژه فاضلاب خانگي ميباشد كه شامل فرايندهاي شيميايي، فيزيكي و بيولوژيكي براي زدودن اين آلاينده‌ها و تأمين فاضلاب تصفيه شده بوده و براي محيط زيست بي‌خطر ميباشند. معمولاً يكي از محصولات تصفيه فاضلاب، زباله نيمه‌جامد است كه لجن فاضلاب ناميده مي‌شود كه نيازمند تصفيه جداگانه پيش از دفن يا استفاده است.

فرايند تصفيه

تصفيهٔ فاضلاب در سه مرحله انجام مي‌شود كه تصفيهٔ اوليه، ثانويه و ثالثه ناميده مي‌شوند.

لجن فعال متعارف

در اين سيستم، فاضلاب آشغالگيري و دانه‌گيري ميشود و پس از عبور از واحد ته نشيني اوليه، وارد واحد هوادهي مي‌شود و پس از آن به منظور جداسازي لخته‌هاي بيولوژيكي تشكيل ميشود و سپس به واحد ته نشيني راه مي يابد و بخشي از لجن ته‌نشين شده به منظور تأمين بيومس سلولي در واحد هوادهي مجدداً به اين واحد برگشت داده مي‌شود. اين فرايند معمولاً براي فاضلاب‌هاي با قدرت كم استفاده مي‌شود و زمان ماند در اين سيستم‌ها معمولاً كوتاه مي‌باشد.

هوادهي گسترده

اين فرآيند يكي از پركاربردترين و مؤثرترين از اصلاحات لجن فعال ميباشد كه از ويژگي‌هاي بارز اين سيستم زمان ماند طولاني و تثبيت نسبتاً كامل جامدات آلي بوده. در ابتدا اين سيستم براي تصفيه جريان فاضلاب توليدي جوامع كوچك مسكوني مورد استفاده قرار مي‌گرفت. مدت زمان هوادهي در اين سيستم بين ۱۸ تا ۳۶ ساعت مي‌باشد و مقدار لجن حاصل از اين فرايند نسبتا كم و از نظر كيفيت بيولوژيكي تثبيت شده تر نسبت به فرايندهاي مشابه مي‌باشد.

روش‌هاي تصفيه فاضلاب

1. فيزيكي

2. شيميايي

3. بيولوژيكي

روش‌هاي فيزيكي شامل آشغالگيري، دانه‌گيري، فيلتراسيون و ته‌نشيني مي‌باشد. روش شيميايي شامل انعقاد و لخته‌سازي، تبادل يون و تنظيم pH مي‌باشد. روش‌هاي شيميايي نسبت به روش‌هاي فيزيكي پيچيده تر و هزينه بر بوده و همچنين از لحاظ هزينه خريد و نگهداري مواد شيميايي و بهره‌برداري نيز مناسب نيستند. به همين دلايل سعي مي‌شود حتي الامكان از اين روش براي حذف آلاينده‌ها استفاده نشود. در فرآيند بيولوژيكي با توجه به كيفيت فاضلاب از يكي از روش‌هاي هوازي يا بي‌هوازي و يا هر دو استفاده مي‌شود.

گندانبار يا سپتيك تانك

گندانبار يا سپتيك تانك را مي‌توان از يكي از اجزاء ابتدايي و كليدي سيستم‌هاي تصفيه فاضلاب به حساب آورد. در اصل تانك براي متقاضياني كه امكان فضايي و يا امكان مالي اجراي تصفيه خانه فاضلاب را ندارند، كاربرد دارد. داخل سپتيك تانك‌ها با توجه به زمان ماند فرايندهاي فيزيكي و بيولوژيكي تصفيه فاضلاب انجام مي‌گيرد. فرايندهايي كه انجام مي‌گردد، شامل فرايندهاي ته نشيني، شناور سازي، فرايندهاي بيهوازي بيولوژيكي مي‌باشند. با انجام فرايندهاي مذكور بخش بزرگي از آلودگي موجود در فاضلاب داخل سپتيك تانك كاهش مي يابد. به دليل جلوگيري از اختلال در عملكرد سپتيك تانك بهتر است از ورود مواد زير به داخل سپتيك تانك جلوگيري به عمل آيد:

• روغن و چربي ها
• الياف‌هاي كاغذي
• پوشك و پد بهداشتي
• موادي نظير حلال‌ها، رنگ‌ها، سموم كشاورزي و شيميايي

تصفيه آب و تصفيه خانه

به مجموعه عملياتي كه به منظور آماده كردن آب براي مصارف مورد نظر اجرا ميگردد، «تصفيه آب» و مجموعه تأسيسات و تجهيزاتي كه عمليات تصفيه آب را در بر ميگيرد «تصفيه‌ خانه» گفته ميشود.آب آشاميدني استاندارد به طور كلي آبي است كه بي رنگ، بي بو و با طعم مطبوع و گوارا كه مصرف آن حتي در دراز مدت هم به لحاظ عاري بودن از مواد مضر، ضرري براي سلامتي مصرف كننده نداشته و خسارتي به تجهيزات انتقال، توزيع و مصرف وارد نياورد.عملياتي كه در تصفيه‌ خانه آب آشاميدني در رابطه با تصحيح كيفيت آب اجرا ميشود بستگي به كيفيت آب منابعي دارد كه براي تأمين آب آشاميدني در نظر گرفته ميشود و طرح تأسيسات تصفيه‌ خانه نيز با در نظر گرفتن اينكه آب تصفيه شده براي چه مصرفي در نظر گرفته خواهد شد پيش‌ بيني ميشود.

فرايند تصفيه آب

فرآيند هايي كه براي تصفيه آب آشاميدني مورد استفاده قرار مي‌گيرند بستگي به كيفيت منبع آب انتخاب شده دارند، بيشتر آب هاي زيرزميني صاف و عاري از عوامل بيماري زا و همچنين فاقد مقادير قابل توجهي از مواد آلي هستند اين قبيل آب ها را مي‌توان با استفاده از حداقل مقدار كلر براي جلوگيري از آلودگي شبكه‌ هاي توزيع در سيستم هاي آب آشاميدنياستفاده كرد.
آب هاي سطحي غالبا داراي تنوع بيشتري از آلاينده‌ها نسبت به آب هاي زيرزميني هستند و به همين دليل فرآيند هاي تصفيه ممكن است براي اين قبيل آب ها پيچيده‌ تر باشد. بيشتر آب هاي سطحي داراي كدورتي بيش از مقدار تعيين شده توسط استاندارد هاي آب آشاميدني مي‌باشد.
فرآيند هاي تصفيه آب شامل مراحل زير مي‌باشد:

۱. انتخاب فرآيند هاي تصفيه بر پايه كيفيت آب خام

براي بهبود كيفيت آب خام ورودي به تأسيسات تصفيه‌ خانه‌ هاي آب، اجراي يك يا چند عمليات از جمله آشغالگيري، پيش ته‌ نشيني، كلرزني تحت عنوان فرآيند پيش تصفيه در داخل و يا خارج از تصفيه‌ خانه پيش‌ بيني مي‌گردد.

الف) آشغالگيري

در آبگيري از آب هاي سطحي شاخ و برگ و الياف و با مواد ديگر شناور به وسيله شبكه‌ هاي آشغالگير از آب جدا مي‌شوند. اين شبكه‌ها مواد شناوري را كه همراه آب است، در خود نگه مي‌دارد و مانع ورود آنها به تصفيه‌ خانه مي‌شوند. آشغالگير ممكن است قبل از ورود آب يا در محل ورودي آب به تصفيه‌ خانه نصب شده باشد كه در هر حال مي‌بايست روزانه حداقل يكبار تميز گردد.جنس شبكه‌ هاي آشغالگير معمولا از موادي است كه در آب به راحتي زنگ نزده و در مقابل فشار آب به حد كافي مقاوم مي‌باشد. حركت آشغالگيرها يا دستي بوده و يا به كمك موتور هاي الكتريكي انجام مي‌شود.

ب) پيش ته‌ نشيني

در مواقعي ‌كه مواد معلق در آب از ۱۰۰۰ ميلي‌ گرم در ليتر بيشتر شوند، براي كاهش كدورت در زلال‌ ساز ها از واحد پيش‌ ته‌ نشيني استفاده ميكنند. به عبارت ديگر زلال‌ ساز ها براي زلال‌ سازي آب خام با كدورت مشخصي طراحي شده اند. چنانچه كدورت آب خام به بيش از حد طراحي سيستم‌ هاي زلال‌ ساز برسد، نياز به پيش‌ ته‌ نشيني است كه اين پيش‌ ته‌ نشيني مي‌تواند به‌ صورت ساده‌ فيزيكي و يا با كمك مواد شيميايي و فرآيند هاي زلال‌ سازي باشد.

ج) كلرزني آب خام (كلرزني اوليه)

۲. انتخاب فرآيند هاي تصفيه بر پايه كيفيت آب

ناخالصي‌ هاي آب را به دو دسته عمده تقسيم ميكنند:

الف) ناخالصي‌ هاي معلق:

اين ناخالصي‌ ها شامل موارد زير است:

• ذرات معلق زنده بيماري زا مانند عوامل حصبه، وبا و تخم انگل‌ ها
• ذرات معلق زنده غير بيمار‌ي زا مانند برخي جلبك‌ ها و تك‌ سلولي‌ ها
• ذرات معلق غير زنده مانند ذرات رسي و كلوئيدها

براي زدايش و كاهش ناخالصي‌ هاي ذكرشده، تصفيه متعارف شامل فرآيند هاي اختلاط سريع، انعقاد، ذره‌ سازي، ته‌ نشيني، فيلتراسيون و گندزدايي به ‌كار مي‌رود.

ب) ناخالصي‌ هاي محلول:

اين ناخالصي‌ ها به‌طور يكنواخت در آب پراكنده بوده و ممكن است به ‌صورت اتم، مولكول و يا يون باشند كه به اشكال زير وجود دارند:

• آنيون‌ هاي عمومي مانند كربنات‌ ها، سولفات‌ ها، كلرورها و نيترات‌ ها كه روش حذف يا كاهش آنها تصفيه متعارف، تبادل يوني، فرآيندهاي غشايي، تصفيه شيميايي و… مي‌باشد.
• كاتيون‌ هاي عمومي مانند كلسيم، منيزيم، آهن، سديم، منگنز و … كه روش‌ هاي كاهش و يا زدايش آنها از آب، نيازمند روش‌ هاي تصفيه متعارف، تبادل يوني، فرآيندهاي غشايي، هوادهي و … مي‌باشد.
• گازها مانند دي‌ اكسيد كربن، سولفيد هيدروژن و متان كه هوادهي و يا تصفيه شيميايي براي كاهش اين آلاينده‌ ها به ‌كار مي‌رود.
• عناصر سمي، تركيبات مصنوعي، مواد آلي و فلزات سنگين مانند آرسنيك، سرب و جيوه كه با فرآيندهاي تصفيه متعارف، تبادل يوني، فرآيندهاي غشايي و جذب سطحي ميتوان اقدام به كاهش آنها كرد.
• عناصر راديواكتيو كه فرآيندهاي تصفيه متعارف، تبادل يوني، فرآيندهاي غشايي و جذب سطحي براي كاهش آنها به كار مي‌رود.

۳. فرآيند هاي مختلف يك تصفيه‌ خانه

• آبگيري در ايستگاه پمپاژ آبگير
• تقسيم جريان آب در حوضچه‌ شيرآلات ورودي (Inlet chamber)
• اندازه‌ گيري دبي آب ورودي به تصفيه‌ خانه
• هوادهي
• آهك زني (تنظيم pH آب و حذف سختي)
• اختلاط سريع (Flush mixing)
• زلال‌ سازي يا كلاريفاير (Clarifier)
• انعقاد (Coagulation)
• لخته‌ سازي (Flocculation)
• ته‌ نشيني (Sedimentation)
• صاف‌ سازي آب جهت جداسازي آخرين ذرات مواد معلق ته‌نشين شده (Filteration)
• سالم‌ سازي آب (كلرزني نهايي) (Post chlorination)
• بازيافت آب شستشوي صافي‌ها جهت كاهش تلفات آب (Recovery)
• تغليظ و آبگيري لجن (Sludge thickening & dewatering)
  

واحد كلر زني

كلرزني در دو مرحله صورت مي‌گيرد:

• كلرزني اوليه (مقدماتي): هدف از كلرزنياوليه، سالم‌ سازي آب ورودي به تأسيسات به منظور اكسيداسيون و حذف نسبي آلاينده‌ هاي آلي مواد بو و طعم نامطلوب، حذف نسبي آلاينده‌ هاي معدني مولد رنگ مانند: آهن، منگنز، فلزات سنگين و ته‌ نشيني آنها در مرحله زلال‌ سازي و جلوگيري از رشد بعدي ميكروارگانيسم‌ ها و گياهان آبي در تأسيسات تصفيه‌ خانه است.
  كلرزني آب خام بايد در حدي انجام شود كه در آب خروجي از فيلترها مقدار كلر آزاد باقيمانده در حدود ۳/۰- ۲/۰ ميلي‌گرم در ليتر در زير صافي‌ ها باشد.
• 
  كلرزني ثانويه (نهايي): اين مرحله با هدف گندزدايي آب و ايجاد كلر باقيمانده در آب تصفيه شده مي‌پذيرد. بايد در حدي باشد كه مقدار كلر آزاد باقيمانده خروجي تصفيه‌ خانه طبق دستورالعمل معاونت نظارت بر بهره‌ برداري و تأييد مديريت امور نگهداري و بهره‌ برداري تصفيه‌ خانه‌ ها، باشد.

ويژگي‌ هاي شيميايي كلر

• كلر در درجه حرارت معمولي با اكثر فلزات ميل تركيبي دارد.
• براي نگهداري كلر، از ظروف فولادي، چدني، مسي، برنز، نيكل و سرب ميتوان استفاده كرد.
• معمولاً به علت ويژگي‌ هاي خاص كلر، در دستگاه هاي كلرزني (كلريناتورها) لوله‌ ها از جنس فلزات مخصوص مانند؛ نقره، پلاتين با روكش طلا هستند در حاليكه براي خط انتقال و تزريق كلر به آب از لوله‌ هاي پي‌ وي‌ سي و پلاستيكي استفاده مي‌شود.
  
  

روش كلرزني

1. گاز كلر (Cl۲)
2. كلرامين NH۲Cl و NHCl۲
3. پركلرين High Test Hypochlorit) H.T.H)
4. دي اكسيد كلر (ClO۲)

سيستم‌ هاي كلرزني

سيستم كلرزني مايع: براي اين سيستم مي‌توان دو حالت در نظر گرفت:

• حالت اول: به آب، مايع كلردار تزريق مي‌شود. هيپوكلريت سديم (NaClO) و هيپوكلريت كلسيم از نوع كلر مايع هستند. براي تزريق اين مواد به آب از هيپوكلريناتورها استفاده مي‌شود. اين دستگاه عموماً يك دوزينگ پمپ است (پمپ ديافراگمي يا پيستوني).
• حالت دوم: گاز كلر تحت فشار بالا و دماي پايين به مايع تبديل شده و در كپسول‌ هاي مخصوص نگهداري مي‌شود و با كمك تبخيركننده‌ ها به گاز تبديل شده و براي تزريق به آب استفاده مي‌گردد. استفاده از اين حالت هنگام نياز شديد و بسيار زياد تصفيه‌ خانه، نسبت به سيستم‌هاي ديگر ارجحيت دارد.

سيستم كلرزني گازي: با استفاده از فاز گازي كپسول‌ ها با كمك كلريناتورها، گاز كلر (بوسيله انژكتور) با آب مخلوط شده و به آن تزريق مي‌گردد. يك سيستم كلرزني ساده به صورت گازي عموماً از سه جزء كلريناتور، انژكتور و كپسول‌ هاي (سيلندرهاي) كلرزني تشكيل مي‌گردد.
استفاده از تبخيركننده – به دليل هزينه‌ هاي بالاي آن – عموماً در شرايطي كه مقدار كلر مصرفي زياد باشد (مثل تصفيه‌ خانه‌ هاي بزرگ) استفاده مي‌گردد كه جزء سيستم هاي مايع محسوب مي‌گردند.

پمپ آب

پمپ وسيله اي ميباشد كه انرژي مكانيكي را از يك منبع خارجي مثل موتور گرفته و به سيال مايعي ، گاز و يا جامد كه در حال عبور از آن است منتقل مي كند.در نتيجه انرژي سيال پس از خارج شدن از پمپ افزايش يافته.

كاربرد پمپ

از پمپ ها براي انتقال و يا جابجايي سيال مايع از يك نقطه به نقطه ديگر در يك سيستم لوله كشي و يا هيدروليك استفاده مي شود، پمپ ها داراي انواع مختلفي هستند كه هر كدام كاربرد خاصي دارند.

هد يا فشار پمپ ( ارتفاع) چيست؟

يعني يك پمپ تا چه ارتفاعي ( در شرايط استاندارد ) مي تواند سيال را تحت فشار بالا ببرد براي پمپ هاي آب سانتريفيوژ هد يا فشار پمپ آب بر حسب متر (m) و يا فوت (ft)بيان مي شود و براي پمپ هاي روتاري و جابجايي مثبت فشار پمپ بر حسب بار bar، PSI ، كيلو پاسكال (kpa) بيان مي شود.
دسته بندي هاي مختلفي از پمپ ها بر حسب كاركرد ، ساختمان داخلي ، روش انتقال به سيال ، جنس متريال ، مايعي كه پمپ مي كنند ، وضعيت نصب و غيره به عمل آمده است.

دبي چيست ؟

ميزان عبور سيال از يك مقطع در واحد زمان را دبي ميگويند كه معمولا آن را با Q نمايش مي دهند.

واحد هاي اندازه گيري دبي

اندازه گيري دبي بصورت عمده و بر اساس دو دسته واحد اندازه گيري صورت مي پذيرد :

واحد حجمي: ميزان عبور توده حجمي از سيال در واحد زمان محاسبه مي شود مانند lit/min ، m3/s
واحد جرمي: ميزان عبور توده جرمي سيال در كسر مشخصي از زمان محاسبه مي گردد مانند Kgr/h
پمپ رفت و برگشتي Reciprocating

در اين نوع پمپ ها انتقال انرژي به صورت پريوديك و دوره ايي انجام ميشود.نيروي محركه در اين پمپ ها معمولا الكترو موتور مي باشد.در اين پمپ ها پيستون درون سيلندر بالا و پايين حركت مي كند . عملكرد اين سيستم به اين ترتيب است كه در صورت حركت پيستون به يك سمت ، درون سيلندر مكش ايجاد مي شود و سيال از دريچه به داخل حركت مي كند .
با بازگشت پيستون ، اين سيال مكيده شده از دريچه ديگري به بيرون رانده مي شود . كاربرد اين پمپ ها در سيالات ويسكوز و روغني مي باشد.

انواع پمپ رفت و برگشتي

پمپ پيستوني شناوري (Plunger Pumps)
پمپ پيستوني شناور يا پلانچري

اين نوع پمپ ها داراي مكانيزم دوراني هستند و از گروه پمپ ها با جابجايي مثبت بوده كه اصول عملكرد آنها در پمپ نمودن سيال همانند پمپ هاي رفت و برگشتي است با اين تفاوت كه به جاي يك سيلندر و پيستون داراي تعداد زيادي سيلندر و پيستون مي باشند،اين پمپ ها در مواردي كه فشار خروجي بالا از ( 100تا 1000 بار نياز باشد استفاده مي گردد .در اين پمپ ها با چرخش مكانيزم دوراني ، پيستون ها داخل سيلندر رفت و برگشت نموده و روغن را به داخل محفظه سيلندر كشيده و سپس آن را به داخل سيستم پمپ مي نمايند.

به طور كلي پمپ هاي پيستوني در دونوع ، استنليس استيل و برنزي ساخته مي شوند.